Uczę jak być szczęśliwym, kieruję do naturalnych zasobów spokoju i koncentracji

Ewa Orłowska

Dlaczego mindfulness?

Żyjemy często w pośpiechu, odczuwamy presję w pracy i w domu, coraz rzadziej możemy się odprężyć, poczuć spokój i szczęście. Bezustannie zajęci, zmęczeni, często zestresowani. Tempo życia sprawia, że żyjemy w oderwaniu od tego co dzieje się TERAZ, martwimy się tym co będzie albo gryziemy tym, co za nami.

Równocześnie badania nad mózgiem pokazują, że gdy odłączamy się od chwili bieżącej i swojego centrum, narasta w nas cierpienie i niepokój. Zbadano także, że koncentracja uwagi na tym, co dzieje się w bieżącej chwili i zawieszenie wartościowania naszych doświadczeń, uruchamia nasze naturalne mechanizmy dostrojenia i samoregulacji organizmu, co wyraźnie polepsza samopoczucie. Zaczynamy być szczęśliwi, gdy choćby małą część dnia przeżywamy świadomie. Przyjemne doświadczenie przebudzenia rośnie w miarę treningu świadomego bycia.

Różnorodne badania pokazują, że nawet 10 minut praktyki uważności dziennie ma pozytywny wpływ na zdrowie i nastrój. Praktyka pozwala zmniejszyć stres i niepokój, poprawia koncentrację i uwagę, wzmacnia dobre samopoczucie, aktywizuje pracę mózgu, uczy lepiej radzić sobie z chronicznym bólem i radzić sobie z tym, co niespodziewane. Praktyka uważności zapobiega depresji, sprawia że jesteśmy w lepszym kontakcie ze sobą i innymi, poprawiają się nasze relacje i mniej chorujemy. Każda osoba praktykująca mindfulness może odczuć korzyści praktyki.

Czym jest mindfulness?

Mindfulness  to świadome skupienie uwagi na doświadczeniu bieżącej chwili z otwartością i bez oceniania.


Na mindfulness składają się dwa równoważne komponenty. Jest to skupianie uwagi na bieżącym doświadczeniu (sygnałach płynących z ciała, emocjach i myślach) oraz zachowanie postawy akceptacji, zaciekawienia i otwartości wobec wszystkiego, czego doświadczamy w umyśle. 

Mindfulness dostarcza nam konkretne techniki powracania do bieżącej chwili.
Dzięki nim możemy wydostać się z niekorzystnych schematów, przerwać ruminację świadomie przesuwając uwagę za zasłonę nawykowych myśli i odzyskać bieżący moment. Badania naukowe ostatnich lat pokazują, że praktyka mindfulness może być niezwykle pomocna w poprawie jakości życia .

Określenie mindfulness  wywodzi się z praktyki medytacyjnej Wschodu i jest tłumaczeniem terminu palijskiego sati. Mindfulness stał się popularny na Zachodzie w końcu lat siedemdziesiątych za sprawą badań nad stresem prowadzonych przez prof. Jon Kabat-Zinna  w University of Massachusetts Medical School. Efektem badań było stworzenie 8 tygodniowego programu redukcji stresu, znanego dziś na całym świecie pod nazwą Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR).

Więcej informacji znajdziesz poniżej pod hasłem Program MBSR
Od roku 1979 liczne badania kliniczne udokumentowały, że praktyka mindfulness, a w szczególności program MBSR przynosi pozytywne efekty dla zdrowia fizycznego i psychicznego mimo tego, że nie leczy schorzeń.

Dla kogo jest mindfulness?

Mindfulness i program MBSR zyskały przez 30 lat szerokie zainteresowanie w różnych kręgach.

Podejście zyskało zainteresowanie osób prywatnych, medycyny, edukacji a także biznesu.

Wśród firm, które wprowadziły trening mindfulness są tak znane jak: Apple, Carlsberg, Deutsche Bank, eBay, Google, Procter & Gamble, Starbucks, Yahoo czy US Marines. Zainteresowanie uważnością stale rośnie.

Badania uniwersytetu w Cambridge nad mindfulness w organizacjach potwierdziły zarówno znaczną poprawę w obszarach  wyników pracy, koncentracji uwagi, równowagi emocjonalnej jak i  zaangażowania w organizację i równowagę emocjonalną pracowników. Niektóre korporacje zaczynają udostępniać pracownikom pomieszczenia do medytacji. Coraz więcej firm stosuje trening mindfulness uznając, że wzmacnia kulturę empatii i poczucie sensu w środowisku pracy.

W USA kongresmen Partii Demokratycznej Tim Ryan pomógł zorganizować regularną grupę medytacyjną w siedzibie kongresu w Waszyngtonie. W Wielkiej Brytanii grupa parlamentarzystów w dokumencie Mindful Nation zarekomendowała stosowanie uważności w programach dla edukacji, służby zdrowia, sądownictwie i biznesie.Rośnie liczba szkół, gdzie nauczyciele i uczniowie codziennie poświęcają kilka minut na ćwiczenie mindfulness.
Tu możesz przeczytać więcej o brytyjskim projekcie Mindfulnes  w szkole.b po polsku , a tu więcej informacji po angielsku.
Program jest wprowadzamy aktualnie w Polsce. Programy wykorzystujące mindfulness prowadzone są także w więzieniach, dla wyczynowych sportowców, dla ludzi chorych na raka czy dla seniorów.

Znane jest ponad 2 000 różnych badań, które wykazują, że trening mindfulness przynosi pozytywne efekty w obszarze zdrowia i przeciwdziałaniu wypaleniu. Także w psychologii klinicznej powstało kilka sposobów stosowania mindfulness w terapii, najszerzej stosowany jest program zapobiegania nawrotom depresji (MBCT).

Na stronie www.mindfulexperience.org znajdziesz raporty z badań nad mindfulness.

Program MBLC (Mindfulness Based Living Course)

Mindfulness Based Living Course (Życie w oparciu o zasady Mindfulness) to cykl cotygodniowych spotkań szkoleniowych w ramach treningu uważności w oparciu o program Rocznego Szkolenia Mindfulness wg Mindfulness Association. Kurs obejmuje osiem tygodni i składa się na niego osiem spotkań, które zwykle trwają około dwóch godzin oraz jeden dzień praktyki od godz. 10 – 16. Kurs poprzedza spotkanie wprowadzające przed rozpoczęciem kursu i zamyka spotkanie podsumowujące po ośmiu tygodniach.

Termin mindfulness odnosi się zarówno do praktyki jak i podejścia, które polega na byciu całkowicie obecnym wobec doświadczenia płynącego zarówno z zewnątrz jak z wewnątrz (własne myśli, uczucia, wrażenia) w każdej chwili. Chodzi o jakość bycia z pojawiającymi się zjawiskami niezależnie od tego jaki są. W ramach treningu mindfulness pracujemy z ciałem, emocjami oraz myślami, trenujemy stabilizację uwagi, pogłębiamy wgląd w procesy działania umysłu i uczymy się porzucać niekorzystne nawyki.  Mindfulness to podejście i techniki rozwijające świadomość ciała oraz emocji i treści pojawiających się w świadomości.
Podstawą treningu jest utrzymywanie postawy otwartej, bez oceniania reakcji na poziomie ciała, myśli czy uczuć.  Celem treningu nie jest osiągnięcie relaksacji albo poczucia szczęścia, lecz  raczej wolność od tendencji do powtarzania automatycznych  reakcji na myśli, uczucia i wydarzenia.
Trening uważności nie jest ani formą psychoterapii ani treningiem relaksacyjnym, chociaż może po części spełniać obie te funkcje.

Przeprowadzono wiele badań naukowych potwierdzających dobroczynne skutki, jakie praktyka uważności przynosi naszemu umysłowi, samopoczuciu, emocjom i zdrowiu:
– obniżenie poziomu lęku, niepokoju, stresu, wyczerpania i poirytowania
– podwyższenie odporności psychicznej i fizycznej
– rozwój inteligencji emocjonalnej
– zmniejszenie podatności na depresję
– usprawnienie procesów zapamiętywania i uczenia się
– zwiększenie umiejętności koncentracji
– redukcja chronicznego bólu przez zmniejszenie poziomu odczuwania bólu fizycznego
– poprawa nastroju i jakości życia w stanach chronicznego bólu
– zmniejszenie poziomu hormonów stresu we krwi
– zmniejszenie ciśnienia krwi i obniżenie ryzyka pojawienia się nadciśnienia

Tak jak możemy ćwiczyć mięśnie ciała, tak też możemy ćwiczyć swój umysł, co powoduje zmiany w strukturach i aktywności naszego mózgu- neuroplastyczność mózgu.

Kursy w najbliższym czasie

Program MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction)

MBSR stworzony przez profesora Jon Kabat-Zinna był pierwotnie skierowany do osób cierpiących z powodu bólu. Badania potwierdziły jego skuteczność w pracy z osobami podlegającymi różnym formom stresu.

Program MBSR jest przydatny, gdy mamy poczucie rozregulowania lub chorujemy. MBSR daje efekty, gdy czujemy się przytłoczeni, zmęczeni obowiązkami, gdy powstają problemy psychosomatyczne, lęki, stany depresyjne, problemy z odżywianiem, koncentracją czy snem. Praktyka mindfulness ma także działanie prewencyjne, wzmacnia odporność na stres i ciosy, jakie niesie życie. Program jest przydatny dla osób:  

  • cierpiących w związku z chorobą, stratą bliskiej osoby, trudnościami w pracy, relacji miłosnej lub w rodzinie
  • odczuwających chroniczne bóle, bezsenność
  • szukających uzupełnienia i wsparcia w trakcie psychoterapii lub terapii lekami
  • chcących żyć bardziej świadomie i poszukających metody pogłębienia kontaktu ze sobą, wzmocnienia umiejętności samoobserwacji i kierowania swoim życiem

Podczas 8 tygodni trwania programu uczestnicy spotykają się raz w tygodniu na sesję grupową i codziennie ćwiczą różne techniki MBSR w domu. Wykonują ćwiczenia rozluźniające oraz uważnej obserwacji, świadomości ciała, ćwiczenia uważnego ruchu i różnego rodzaju medytacje. Wszystkie techniki mają na celu ćwiczenie utrzymywania “chwila po chwili nie osądzającej świadomości” (J. Kabat-Zinn). Choć metody pracy stosowane w programie mają swoje korzenie w technikach duchowych, to program MBSR jest w zupełności świecki, nie wymaga wstępnego przygotowania. Dla jakości zajęć niezmiernie istotne jest, aby program prowadzony był przez certyfikowanych nauczycieli MBSR.

Sprawdź najbliższe szkolenia na

Przeczytaj wybrane opisy badań nad mindfulness i MBSR.